Bảo tàng là gì
Bảo tàng (còn gọi là bảo tàng viện, viện bảo tàng, hay nhà bảo tàng)là nơi trưng bày, lưu giữ những hiện vật, tài liệu cổ liên quan đến một hoặc nhiều lĩnh vực:lịch sử, văn hóa hay một giai đoạn lịch sử nào đó với mục đích giáo dục, học tập, nghiên cứu về quá khứ phục vụ công chúng.
Nhiệm vụ của người làm trong các bảo tàng là nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, bảo quản và trưng bày các di sản.
Người làm công tác bảo tàng có thể chuyên về một lĩnh vực nhất định như nghệ thuật, nghệ thuật trang trí, lịch sử tự nhiên, lịch sử xã hội, lịch sử nghệ thuật, dân tộc học hay nhân học, khoa học hay công nghệ.
Điều kiện làm việc và cơ hội nghề nghiệp
Công việc ở bảo tàng rất đa dạng. Bạn có thể làm việc trong các phòng nghiên cứu, thí nghiệm, kho bảo quản hiện vật, các gian trưng bày trong nhà. Nếu yêu thích công việc năng động ngoài trời, bạn cũng có thể làm việc tại các di tích, công trường khai quật khảo cổ học hoặc đi nghiên cứu, phỏng vấn các tầng lớp xã hội, nghề nghiệp khác nhau ở khắp các vùng miền. Những người làm bảo tàng thường chuyên sâu về một nghề nhưng biết nhiều nghề khác như chụp ảnh, quay video...
Phẩm chất và kỹ năng cần thiết
- Có phương pháp tiếp cận các vấn đề khoa học
- Có kiến thức sâu rộng về lịch sử, mỹ thuật...
- Có kỹ năng bảo quản, phục chế, tổ chức kho
- Có khả năng xây dựng và tổ chức các chương trình giáo dục để phổ cập kiến thức cho công chúng
- Giao tiếp tốt, thân thiện
Một số địa chỉ đào tạo
Bạn có thể học ở hai trường đại học Đào tạo chuyên ngành bảo tàng: Trường Đại học Văn hoá Tp.Hồ Chí Minh và Trường Đại học Văn hóa Hà Nội.
Ngoài ra, các bảo tàng luôn chào đón các bạn trẻ tốt nghiệp ngành sử học, nhân học, văn hóa học và nhiều ngành khoa học xã hội nhân văn khác. Bạn có thể học các ngành khoa học xã hội ở: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh), Đại học Huế, Trường Đại học Quy Nhơn v.v...
Trong tương lai, ở Việt Nam sẽ phát triển loại hình bảo tàng lịch sử tự nhiên, bảo tàng thiên nhiên. Đây sẽ là cơ hội rất lớn cho những người học các ngành sinh học, địa chất học ở các trường khoa học tự nhiên.
Người làm công tác bảo tàng có thể chuyên về một lĩnh vực nhất định như nghệ thuật, nghệ thuật trang trí, lịch sử tự nhiên, lịch sử xã hội, lịch sử nghệ thuật, dân tộc học hay nhân học, khoa học hay công nghệ.
Điều kiện làm việc và cơ hội nghề nghiệp
Công việc ở bảo tàng rất đa dạng. Bạn có thể làm việc trong các phòng nghiên cứu, thí nghiệm, kho bảo quản hiện vật, các gian trưng bày trong nhà. Nếu yêu thích công việc năng động ngoài trời, bạn cũng có thể làm việc tại các di tích, công trường khai quật khảo cổ học hoặc đi nghiên cứu, phỏng vấn các tầng lớp xã hội, nghề nghiệp khác nhau ở khắp các vùng miền. Những người làm bảo tàng thường chuyên sâu về một nghề nhưng biết nhiều nghề khác như chụp ảnh, quay video...
Phẩm chất và kỹ năng cần thiết
- Có phương pháp tiếp cận các vấn đề khoa học
- Có kiến thức sâu rộng về lịch sử, mỹ thuật...
- Có kỹ năng bảo quản, phục chế, tổ chức kho
- Có khả năng xây dựng và tổ chức các chương trình giáo dục để phổ cập kiến thức cho công chúng
- Giao tiếp tốt, thân thiện
Một số địa chỉ đào tạo
Bạn có thể học ở hai trường đại học Đào tạo chuyên ngành bảo tàng: Trường Đại học Văn hoá Tp.Hồ Chí Minh và Trường Đại học Văn hóa Hà Nội.
Ngoài ra, các bảo tàng luôn chào đón các bạn trẻ tốt nghiệp ngành sử học, nhân học, văn hóa học và nhiều ngành khoa học xã hội nhân văn khác. Bạn có thể học các ngành khoa học xã hội ở: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia Tp. Hồ Chí Minh), Đại học Huế, Trường Đại học Quy Nhơn v.v...
Trong tương lai, ở Việt Nam sẽ phát triển loại hình bảo tàng lịch sử tự nhiên, bảo tàng thiên nhiên. Đây sẽ là cơ hội rất lớn cho những người học các ngành sinh học, địa chất học ở các trường khoa học tự nhiên.
![]() |
Bảo tàng là gì |
MỘT SỐ NGHỀ NGHIỆP TRONG NGÀNH BẢO TÀNG
CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Đây là hoạt động quan trọng, có tác dụng thúc đẩy toàn bộ các hoạt động khác của bảo tàng. Người làm công tác nghiên cứu trong ngành này cần xây dựng hệ thống lý luận, phương pháp hoạt động thực tiễn cũng như các hình thức hoạt động nghiệp vụ tương ứng với lĩnh vực trưng bày, định hướng của bảo tàng.
CÔNG TÁC SƯU TẦM HIỆN VẬT
Đây là khâu đảm bảo cho sự ra đời, tồn tại, phát triển và khả năng thu hút khách tham quan đến với bảo tàng. Sau khi tài liệu, hiện vật được nghiên cứu, xét chọn kỹ, có hồ sơ lý lịch, ghi chú đầy đủ thì sẽ được công nhận là hiện vật bảo tàng và được nhập vào kho cơ sở của bảo tàng. Người làm công tác sưu tập hiện vật cần phải có kiến thức sâu rộng cùng tinh thần trách nhiệm cao, sự tỷ mỷ, trung thực khi tác nghiệp để xác định đúng giá trị của hiện vật.
CÔNG TÁC KIỂM KÊ KHOA HỌC
Công tác này dựa trên ba nhiệm vụ: kiểm kê để bảo quản hiện vật, xác định và phát hiện ra ý nghĩa lịch sử, khoa học và nghệ thuật của chúng; tạo điều kiện để hiện vật được sử dụng một cách rộng rãi nhất. Công việc của nhân viên kiểm kê ở bảo tàng gắn liền với biểu mẫu, phiếu phích, biên bản giao nhận, các loại sổ đăng ký và hệ thống quản lý dữ liệu trên máy tính.
CÔNG TÁC BẢO QUẢN, PHỤC CHẾ HIỆN VẬT
Giữ gìn sự toàn vẹn của các di sản văn hoá ở bảo tàng. Mỗi loại hiện vật phải có một phương pháp bảo quản, phục chế riêng phù hợp với nó. Vì vậy, khi tổ chức bảo quản phải tính đến đặc điểm vật lý - hoá học, chất liệu cũng như kỹ thuật chế tác, đời sống của hiện vật trước khi đến với bảo tàng, với mục đích giữ gìn hiện vật được nguyên dạng. Cán bộ bảo quản, phục chế hiện vật phải có những hiểu biết đầy đủ về kỹ thuật chuyên môn, khéo tay, có khả năng làm công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và tính chính xác cao.
CÔNG TÁC TRƯNG BÀY
Tổ chức sắp xếp và trình bày hiện vật theo hệ thống các chủ đề, sử dụng trang thiết bị cần thiết để làm toát lên ý tưởng, thông điệp mà bảo tàng muốn truyền đạt tới công chúng. Trưng bày thế nào cho hợp lý, dễ theo dõi, thông tin cô đọng và có tính thẩm mỹ là những thách thức không nhỏ đối với người làm công tác trưng bày. Họ phải có cả kiến thức sâu rộng và năng khiếu về mỹ thuật.
CÔNG TÁC GIÁO DỤC VÀ CÔNG CHÚNG
Công tác này thể hiện chức năng giáo dục khoa học của bảo tàng, gồm nhiều hình thức: hướng dẫn tham quan; xây dựng và tổ chức các chương trình giáo dục, chương trình biểu diễn cho các lứa tuổi khác nhau; tổ chức báo cáo khoa học, nói chuyện chuyên đề; thực hiện các ấn phẩm liên quan đến hoạt động của bảo tàng.
Người thuyết minh trong bảo tàng phải có giọng nói dễ nghe, ngoại hình ưa nhìn, kỹ năng giao tiếp tốt, kiến thức sâu rộng và chính xác về các sự kiện lịch sử, có khả năng làm việc dưới áp lực cao.
CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
Đây là hoạt động quan trọng, có tác dụng thúc đẩy toàn bộ các hoạt động khác của bảo tàng. Người làm công tác nghiên cứu trong ngành này cần xây dựng hệ thống lý luận, phương pháp hoạt động thực tiễn cũng như các hình thức hoạt động nghiệp vụ tương ứng với lĩnh vực trưng bày, định hướng của bảo tàng.
CÔNG TÁC SƯU TẦM HIỆN VẬT
Đây là khâu đảm bảo cho sự ra đời, tồn tại, phát triển và khả năng thu hút khách tham quan đến với bảo tàng. Sau khi tài liệu, hiện vật được nghiên cứu, xét chọn kỹ, có hồ sơ lý lịch, ghi chú đầy đủ thì sẽ được công nhận là hiện vật bảo tàng và được nhập vào kho cơ sở của bảo tàng. Người làm công tác sưu tập hiện vật cần phải có kiến thức sâu rộng cùng tinh thần trách nhiệm cao, sự tỷ mỷ, trung thực khi tác nghiệp để xác định đúng giá trị của hiện vật.
CÔNG TÁC KIỂM KÊ KHOA HỌC
Công tác này dựa trên ba nhiệm vụ: kiểm kê để bảo quản hiện vật, xác định và phát hiện ra ý nghĩa lịch sử, khoa học và nghệ thuật của chúng; tạo điều kiện để hiện vật được sử dụng một cách rộng rãi nhất. Công việc của nhân viên kiểm kê ở bảo tàng gắn liền với biểu mẫu, phiếu phích, biên bản giao nhận, các loại sổ đăng ký và hệ thống quản lý dữ liệu trên máy tính.
CÔNG TÁC BẢO QUẢN, PHỤC CHẾ HIỆN VẬT
Giữ gìn sự toàn vẹn của các di sản văn hoá ở bảo tàng. Mỗi loại hiện vật phải có một phương pháp bảo quản, phục chế riêng phù hợp với nó. Vì vậy, khi tổ chức bảo quản phải tính đến đặc điểm vật lý - hoá học, chất liệu cũng như kỹ thuật chế tác, đời sống của hiện vật trước khi đến với bảo tàng, với mục đích giữ gìn hiện vật được nguyên dạng. Cán bộ bảo quản, phục chế hiện vật phải có những hiểu biết đầy đủ về kỹ thuật chuyên môn, khéo tay, có khả năng làm công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và tính chính xác cao.
CÔNG TÁC TRƯNG BÀY
Tổ chức sắp xếp và trình bày hiện vật theo hệ thống các chủ đề, sử dụng trang thiết bị cần thiết để làm toát lên ý tưởng, thông điệp mà bảo tàng muốn truyền đạt tới công chúng. Trưng bày thế nào cho hợp lý, dễ theo dõi, thông tin cô đọng và có tính thẩm mỹ là những thách thức không nhỏ đối với người làm công tác trưng bày. Họ phải có cả kiến thức sâu rộng và năng khiếu về mỹ thuật.
CÔNG TÁC GIÁO DỤC VÀ CÔNG CHÚNG
Công tác này thể hiện chức năng giáo dục khoa học của bảo tàng, gồm nhiều hình thức: hướng dẫn tham quan; xây dựng và tổ chức các chương trình giáo dục, chương trình biểu diễn cho các lứa tuổi khác nhau; tổ chức báo cáo khoa học, nói chuyện chuyên đề; thực hiện các ấn phẩm liên quan đến hoạt động của bảo tàng.
Người thuyết minh trong bảo tàng phải có giọng nói dễ nghe, ngoại hình ưa nhìn, kỹ năng giao tiếp tốt, kiến thức sâu rộng và chính xác về các sự kiện lịch sử, có khả năng làm việc dưới áp lực cao.
0 nhận xét: